Yatırım söz konusu olduğunda, bilgili para yöneticileri paranızı etrafa yaymanızı, yani yatırımlarınızı “çeşitlendirmenizi” tavsiye eder. Çeşitlendirme sizi bir piyasa çöküşünde tüm varlıklarınızı kaybetmekten korur. Son yıllarda hisse senedi fiyatlarında yaşanan keskin düşüş, tüm yumurtaları tek bir sepete koymanın riskli bir strateji olduğunun yeterince kanıtıdır.
Ancak doğru çeşitlendirme yapabilmek için ne tür yatırımlar satın alacağınızı, her birine ne kadar para yatıracağınızı ve belirli bir yatırım kategorisi içinde nasıl çeşitlendirme yapacağınızı bilmeniz gerekir.
Çeşitliliğe Yönelin, Miktara Değil
Çok sayıda yatırıma sahip olmak sizi çeşitlendirmiş yapmaz. Çeşitlendirilmiş olmak için birçok farklı yatırım türüne sahip olmanız gerekir. Bu, aşağıdakilerin hepsine sahip olmanız gerektiği anlamına gelir: hisse senetleri, tahviller, gayrimenkul fonları, türevler, uluslararası menkul kıymetler ve nakit.
Bu farklı varlık kategorilerinin her birindeki yatırımlar sizin için farklı şeyler yapar.
- Hisse senetleri portföyünüzün büyümesine yardımcı olur.
- Tahviller gelir getirir.
- Gayrimenkul hem enflasyona karşı bir koruma sağlar hem de hisse senetleriyle düşük bir “korelasyon” sağlar – başka bir deyişle, hisse senetleri düştüğünde yükselebilir.
- Türevler portföyünüze likidite katmanıza yardımcı olur. İkili opsiyonlar en çok tercih edilen türevlerden biridir. Bu yatırım enstrümanıyla ilgilenmeyi düşünüyorsanız öncesinde detaylı bir araştırma yaparak ikili opsiyonlar hakkında bilgi edinin.
- Uluslararası yatırımlar büyüme sağlar ve giderek küreselleşen dünyada satın alma gücünün korunmasına yardımcı olur.
- Nakit, size ve portföyünüze güvenlik ve istikrar sağlar.
Paranızı Nasıl Paylaştırırsınız?
Her bir yatırım kategorisine ne kadar para koyacağınızı nasıl belirlersiniz?
Öncelikle, nakit ve gelir yatırımlarında acil durumları ve yakın vadeli hedefleri karşılayacak kadar para ayırın.
Ardından, aşağıdaki temel kuralı kullanın: Yaşınızı 100’den çıkarın ve ortaya çıkan yüzdeyi hisse senetlerine, geri kalanını da tahvillere yatırın. Başka bir deyişle, 20 yaşındaysanız, varlıklarınızın %80’ini hisse senetlerine; %20’sini tahvillere yatırın.
Ardından, paranızı diğer yatırım kategorileri arasında çeşitlendirmek için, yukarıdaki temel kuralı kullanarak elde ettiğiniz yüzdeleri aşağıdaki gibi ayarlayın:
- Portföyünüzün hisse senedi kısmının %10 ila %25’ini uluslararası menkul kıymetlere yatırın. Ne kadar genç ve varlıklı olursanız, yüzde o kadar yüksek olur.
- Hisse senedi portföyünüzden %5, tahvil portföyünüzden %5 oranında kesinti yapın ve kalan %10’luk kısmı gayrimenkul yatırım ortaklıklarına (GYO) yatırın. Gayrimenkul yatırım ortaklıkları, hisse senedi benzeri ortalama getiri sağlayan hibrit yatırımlardır, ancak getirinin büyük bir kısmı temettüdür. Menkul kıymetler oynaktır, değerleri çılgınca değişir. Ancak, diğer yatırımlardan çok farklı bir hızda hareket ettikleri için, aslında getirilerin dengelenmesine yardımcı olabilirler.
Yatırım Kategorileri İçinde Çeşitlendirme
Varlıklarınızı farklı kategorilere ayırarak çeşitlendirdikten sonra, tekrar çeşitlendirmeniz gerekir. Örneğin tek bir hisse senedi almak yeterli değildir, portföyünüzün bu bölümünde çok sayıda farklı türde hisse senedi bulundurmanız gerekir. Bu sizi tek bir sektörün (örneğin finansal hizmetler ya da sağlık hizmetleri) zarar görmesinden korur.
Çok zengin değilseniz, tek tek hisse senedi satın alırken çeşitlendirme yapmak maliyetli olabilir çünkü her farklı hisse senedi satın aldığınızda işlem ücreti ödersiniz. Mütevazı imkanlara sahip yatırımcılar için en uygun maliyetli yol -ki bu 250.000 dolardan daha az parası olan kişiler anlamına gelmektedir- yatırım fonu satın almaktır.
Yatırım fonları, hisse senedi, tahvil, gayrimenkul, uluslararası menkul kıymetler ve benzerlerini satın almak için birçok bireyin parasını birleştiren yatırım havuzlarıdır. İşleri gerçekten basitleştirmek için, borsanın büyük şirket hisselerinden oluşan Standard & Poor’s 500 Endeksi gibi belirli bir endeksin tüm hisselerini satın alan “endeks” fonları satın alabilirsiniz. Ayrıca tahvil endeks fonları, uluslararası endeksler, gayrimenkul endeks fonları ve esasen nakit paranız için endeks fonları olan para piyasası fonları da vardır.
Risk ve Getiriyi Dengelemek
Çeşitlendirme sizi yıkıcı kayıplardan korusa da, ortalama yıllık getiri açısından size pahalıya mal olur. Bunun nedeni finans piyasalarında risk ve ödülün el ele gitmesidir. Dolayısıyla riskinizi azaltan her şey getirinizi de azaltacaktır.
Ek güvenliğin özellikle değerli olduğu emekliliğe yeterince yakın değilseniz, biraz risk almak için kendinize izin verin.
Bazı kişiler bu temel kuralın fazla muhafazakar olduğunu, çünkü yatırım yapmak için muhtemelen 30 yılı daha olan 50 yaşındaki bir kişinin %50 hisse senedi ve tahvil karışımına sahip olması gerektiğini öne sürmektedir. Bu kişiler daha iyi bir temel kuralın yaşınızı 110’dan çıkarmak olduğunu öne sürmektedir.
En iyi cevap size uygun olandır. Biraz daha fazla risk sizi geceleri uykusuz bırakmayacaksa, bu değiştirilmiş temel kural işe yarayabilir. Ancak, sizi sıkıntıya sokacaksa, o kadar kazançlı olmasa bile, yaşınızı 100’den çıkarma şeklindeki orijinal kurala bağlı kalın. Antiasitlerden tasarruf edersiniz.