Özellikle Avrupa ve Amerika ülkelerinde insanların proteinlere olan takıntısı her geçen gün artmaya devam etmektedir. Henüz proteinler ile yeni haşir neşir olan amatör sporcuların cevap aradıkları fazla protein almak zararlı mı? Sorusu ve daha fazlasını sizler için araştırdık.
Ülkemizde de proteinler hakkında yanlış bilgi sahibi olmak, aşırı protein alımının vücut için daha faydalı olduğu düşüncesini ortaya koymaktadır.
Proteinler en temel yapı taşları olsalar da, her şeyde oldukları olduğu gibi proteinlerin de aşırı tüketilmesi farklı istenmeyen sonuçlara neden olabilir.
Sağlıklı bireyler için alınması gereken protein miktarları tavsiye edilen değerlerin arasında olmalıdır. Birçok insan, fazla protein alımının kas gelişimine daha fazla destek verdiğine inanıyor. Diğer yandan bağışıklığın güçlenmesi ve doku tamiri için de aşırı protein almanın faydalı olduğu düşüncesi tamamen yanlıştır.
Her şeyden önce sağlıklı kalabilmek için, vücuda alınabilecek besin değerlerinin doğru miktarlarda olması gerekir. Nasıl ki bu besin bileşiklerinin az alınması sağlıksız görülüyorsa, aşırı alımlarında da bazı sıkıntıların olabileceği unutulmamalıdır.
Ne Kadar Protein Alınmalı?
Her insanın alması gereken protein, kişiye özel olarak değişiklik gösterir. Çünkü protein alımında kişinin yaşı, cinsiyeti ve fiziksel aktivite yoğunluğu gibi etkenler, alınacak miktarı belirleyici faktörlerdir.
Özellikle spor ve yoğun fiziksel aktivite içerisinde bulunan kişilerin alması gereken protein miktarı biraz daha fazladır. Aynı zamanda gebelik ve emzirme sürecinde de protein alımı normal sürece göre biraz daha fazla olabilir.
Bir insanın alacağı protein miktarı her kilo başına 1,5 ile 1,7 gram arasında olmalıdır. Kolay hesaplanabilir olması için 100 kiloluk bir insanın protein ihtiyacını hesaplayacak olursak, günlük alması gereken protein miktarının 150 ile 170 gram arasında olduğunu söyleyebiliriz.
Bu ölçüler normal fiziksel hareketlilik içinde olan kişiler için geçerlidir. Yoğun fiziksel aktivite içerisinde olan sporcuların ise almaları gereken protein miktarı bunun biraz daha üzerinde olabilir.
Fazla Protein Almak Zararlı mı?
Fazla protein alınması böbreklere aşırı yük yükleyeceği için, başta böbrek yetmezliği gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Aşırı protein alımı böbreklerin yoğun şekilde çalışmasına neden olur. Ayrıca kandaki atık ürünlerin daha fazla birikmesine de sebebiyet verebilmektedir.
Kandaki atık ürünlerinin kontrolünü sağlamak için protein alımı önemli olsa da, aşırı protein alımı bunun tam tersini etki gösterebilir.
Yüksek dozda protein alınması birçok sağlık sorununa neden olabilir. Fazla protein tüketimi bağırsak mikrobiyomu ve dehidrasyona neden olabilmektedir. Çünkü vücudun fazla protein aldığında suya daha fazla ihtiyaç duyması söz konusudur.
Fazla protein tüketmek böbrek sorunlarının görülmesine de neden olabilir. Özellikle daha önceden herhangi bir böbrek hastalığı bulunan kişilerde daha ağır sonuçlara neden olabilir. Bu kişilerde diyabet, böbrek hastalıkları, yüksek tansiyon gibi çeşitli problemler ortaya çıkabilir.
Bitkisel proteinlerin hayvansal proteinlere göre oranı ise genel sağlık bakımından daha önemlidir. Hayvansal proteinler amino asitlere ve kandaki toksit bir atık olan ürik aside parçalanan pürin ağzındaki adında kimyasal bileşik içermektedir.
Metabolik sistemde çok fazla ürik asit ve bu kimyasalın bulunması, kanın temizlenmesi için böbreklerin daha fazla çalışmasına neden olur. Toksin protein metabolitlerinin birikmesine sebep olabileceği gibi, böbrek hastalıklarından korunmak için protein alımında aşırıya gitmemek gerekir.
Diğer yandan hareketsiz kişilerin gereğinden fazla protein tüketmeleri, hızlı ve aşırı kilo almaya neden olabilir. Vücudunuz proteini bağışıklık sistemini güçlendirmek ve kas gelişimine destek olmak için kullanmak yerine, ileride enerji olarak kullanmak için yağ şeklinde depolayabilir. Bu durumda aşırı kilo problemleri ortaya çıkabilmektedir.
Ayrıca fazla protein tüketimi hazımsızlık, kabızlık, gastrointestinal ve besin eksikliklerine sebep olabilir.
