Acil kontrasepsiyon hapı olarak da bilinen ertesi gün hapı, plansız hamileliklerin önlenmesi amacıyla kullanılan acil doğum kontrol yöntemini oluşturmaktadır. Bu haplar temel olarak, korunmasız olarak girilen ilişkilerin sonrasında ya da başarısız doğum kontrollerinde hamileliğin önlenmesi amacıyla kullanılmaktadır. Hapının kullanımında ilk dikkat edilmesi gereken nokta, ilaç prospektüsünde yer alan kullanım talimatlarına dikkat edilmesidir. Bu haplar temel olarak, korunmasız olarak girilen ilişkilerde ya da korunmada bir problemle karşılaşılması halinde kullanılmaktadır.
Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?
Ertesi gün hapları isimi nedeniyle, ilişkinin sonrasındaki gün kullanılması gereken bir ilaç olduğu düşünülmektedir. Ancak bu ilaçların gebelik olasılığının olduğu ilişkilerin sonrasında olabildiğince erken alınması önemli rol oynamaktadır. Bu ilaçlar ilişkilerin ardından 12 saat içerisinde kullanılmaları halinde hamileliği önleme oranları %90 ortalamasındayken, ikinci gün alınmaları halinde hamileliği önleme oranları %75’lere gerilemektedir. Aynı zamanda, hapların 5. Gün sonunda kullanılmaları halinde hamileliği önleme de hiçbir etkisinin olmayacağı kabul edilmektedir.
Ertesi gün hapları, öncelikli doğum kontrol seçeneğinden ziyade acil doğum kontrolünün gerekli olduğu hallerde tercih edilmektedir. Bunun nedeni ise; ertesi gün hapları içerdikleri hormonlara bağlı kanama ve adet düzensizliğine neden olabilmesidir
Bu ilaçlar, oral olarak alınmakta ve bu haplar düzenli kullanılmalarına ihtiyaç duyulmamaktadır. Adet döngüsü içerisinde bir kez kullanılabilen ilaçların kullanılabilmesi için maksimumum 72 saatlik sürecin geçmiş olması gerekmektedir. 72 saat sonrasında ve hamilelik oluşması durumunda herhangi bir etkileri bulunmamaktadır. Gerçekleştirilen korunmasız ilişkiler sonrası en kısa sürede alınmaları halinde etki oranları da yüksek olmaktadır.
Ertesi Gün Hapının Kullanılmaması Gereken Durumlar
Bu haplar hamileliğin önlenmesinde kullanılan ilaçlar olsalar da bazı durumlarda kullanılmamaları gerekmektedir. Ertesi gün hapı;
- Hap içerisinde yer alan herhangi bir bileşene alerjinin bulunması halinde,
- Hapın etkinliğinde azalmaya neden olacak ilaçların kullanılması halinde,
- Fazla kilo durumunda kullanılmaması gerekmektedir.
Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri
Ertesi gün hapı diğer pek çok hapta olduğu gibi zaman zaman çeşitli yan etkileri doğurabilmektedir. En yaygın karşılaşılan yan etkilerinin başında adet düzensizliği, mide bulantısı, kusma ve baş dönmesi yan etkileri gelmektedir. Özellikle kusma yan etkisiyle karşılaşılması halinde dozun tekrar alınması gerekmektedir. İlacın yan etkileri arasında yorgunluk, baş ağrısı, göğüs hassasiyeti, regl dönemleri arasında kanamalarla da karşılaşılabilmektedir. Bir ay içerisinde ertesi gün hapının bir kez ya da nadiren kullanılması hapların yan etkisini azaltmaktadır.
Ertesi Gün Hapıyla İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar
Bu ilaç ile ilgili doğru bilinen ama “yanlış” olan bilgiler aşağıda yer almaktadır.
- Korumasız gerçekleştirilen her ilişki sonrası ertesi gün hapı kullanılmaktadır.
- Adet düzensizliğine yol açmaktadır.
- Kürtaj yöntemleri arasında yer almaktadır.
- Kullanımından sonra yeniden ilişkiye girilebilmektedir.
- Ertesi gün hapının kullanımı arttıkça etkisi de bir o kadar artmaktadır.
- Rutin bir doğum kontrol yöntemidir.
