Her yaş ve cinsiyetten insanda görülmekle birlikte daha yaygın olarak çocukluk döneminde ortaya çıkan kızamık nedir? nedenleri, belirtileri ve tedavisi gibi bilgiler, kendinin veya çocuklarının cilt yüzeyinde kızamığa dair işaret bulunan kişilerce araştırılmaktadır. Ciltte görülen döküntü ve kızarıklıkların tamamının kızamık olması mümkün olmasa da aşağıda sunulan belirtilerin ortaya çıkması, kızamıktan şüphelenmenizi gerektirecek şeylerdir.
Kızamık Nedir?
Rubeola olarak da isimlendirilen kızamık, kızamık virüsü ile meydana gelen oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Daha çok çocuklarda görülen ve döküntülü bir hastalık olan kızamık, daha önce kızamık geçirmemiş yetişkinlerde de görülebilir ve tedavi edilmediğinde ciddi sorunlara neden olabilir. Genellikle kış sonu, ilkbahar ayları başında artar.
Kızamığa sebep olan virüsün kuluçka dönemi 10 ila 14 gün arasıdır. Hastanın şikâyetleri başlamadan önceki iki gün ve ciltte döküntüler başladıktan sonraki dört gün hastalığın en bulaşıcı olduğu dönemlerdir. Kızamık bir kez geçirildiğinde hayat boyu bağışıklık bırakır.
Kızamık Nedenleri
Kızamığa neden olan rubeola virüsü oldukça bulaşıcıdır. Bu virüs hastalığa yakalanan kişilerin boğazında ve burnundaki mukozada yaşar. Rubeola virüsü barındıran bir kimse belirtiler ortaya çıkmadan önce 4 ile 6 gün arasında virüsü yaymaya başlayabilir.
Hastaya fiziksel temasta bulunmak, öksürme, hapşırma ya da konuşma sırasında hastanın ağzından çıkan tükürük salgılarına maruz kalmak hastalığın bulaşmasında etken rol oynar. Rubeola virüsü bulaştığı yerde ya da havada 2 saat boyunca canlı olarak asılı kalabilir ve diğer insanlara bulaşabilir.
Kızamık hastalığı için bazı risk faktörleri şunlardır;
- Aşı olmamak: Kızamığı önlemek için aşı olunmaması, hastalığa yakalanma konusunda en büyük risk faktörlerindendir.
- A vitamini eksikliği: Beslenme düzeninde, A vitamini içeren besinlerin yeterli miktarda alınmaması yaşanacak rahatsızlıkların artmasına sebep olabilir.
- Ülkeler arası seyahatler: Özellikle kızamık hastalığının yaygın olduğu bölgelere seyahat etmek hastalığa yakalanma oranını arttırır.
Kızamık Belirtileri
Kızamığın belirtileri virüs bulaştıktan 8 ila 14 gün sonra ortaya çıkmaktadır. Kızamık hastalığının ilk belirtileri aşağıdakilerdir;
- Kuru öksürük
- Boğaz ağrısı
- Burun akıntısı, hapşırma ve öksürük gibi grip belirtileri
- Yorgunluk ve halsizlik
- Hafif ya da yüksek ateş ( 6, 7 gün sürebilir)
- Işığa karşı duyarlı, şişmiş, kızarık, ağrılı ve iltihap dolu gözler (göz konjunktivası iltihabı, konjunktivit)
- Ağız içinde meydana gelen küçük, beyaz iltihaplı lekeler (koplik lekeleri)
- Vücutta oluşan karakteristik döküntüler (döküntüler yaklaşık 2 ila 4 gün arasında, kulak arkasından başlayarak yüze, kol ve bacaklara ve oradan da tüm vücuda yayılır. Bir süre sonra (yaklaşık 4 gün sonra) aynı sırayla solar ve yerinde geçici bir renk değişikliğine neden olur. Döküntülerin solmasıyla beraber hastanın ateşi de giderek düşer.)
Kızamık Teşhisi
Kızamık hastalığının teşhisi genel olarak doktorlar tarafından muayene ile konulmaktadır. Kızamığın ağız içinde bıraktığı lekeler ile ve vücuttaki karakteristik deri döküntüsü (koplik lekeler) ile hastalık teşhis edilebilir. Semptomların farklı hastalarla karıştırılma riskine karşı, hastadan kan testi alınarak teşhis netleştirilebilir.
Kızamık Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kızamığın yayılarak insanlara bulaşmasını önlemek için yapılacak en önemli şey aşılamadır. Bununla beraber kızamık hastalığının kesin bir tedavi yöntemi yoktur. Kesin olmasa da uygulanan bazı tedavi yöntemleri vardır. Bunlar şu yöntemlerdir;
- Kızamık ile birlikte görülen ateş varsa, ateş düşünceye kadar yatak istirahati gereklidir. Bununla birlikte ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir. Ancak aspirin kullanılmamasına dikkat edilmelidir. Çünkü buna benzer durumlarda aspirin kullanmak daha ciddi sorunlara yol açabilir. (Reye sendromu gibi)
- Kızamık hastalarının 10 gün izole edilmesi gerekir.
- Tedaviler şikâyetlere yönelik uygulanır.
- Bireylerin bol su tüketmeye özen göstermeleri önemlidir.
- Öksürük ve boğaz ağrısı için öksürük şurupları ya da boğazı rahatlatacak nemlendiriciler kullanılabilir.
- Işığın rahatsız edici olduğu durumlarda güneş ışığından uzak durulmalı, güneşli ortamlara çıkılacağında güneş gözlüğü kullanılmalıdır.
- A vitamini takviyesi ile şikâyetlerin daha az yaşanması sağlanabilir.
- Kızamık hastalığı ile birlikte zatürre ya da kulak enfeksiyonu gerçekleşirse doktor tavsiyesi ile antibiyotik kullanılmalıdır.
- Bebekler dâhil olmak üzere, aşılanmamış insanlar virüs bulaştıktan 72 saat sonra kızamık aşısı yaptırabilir.
- Kızamık hastası bir çocukla temas eden kişilere ya da çocuğun ailesine gamma globülin uygulanarak hastalık engellenebilir, hastalığın seyri hafifletilebilir.
Kızamık nedir? Kızamık nedenleri ve belirtileri başlığı altında vermiş olduğumuz bilgiler, hastalık ve tedavisi hakkında sadece ön bilgi almak isteyenleri yalın bir şekilde bilgilendirme amacı taşımaktadır. Özellikle hastalığın teşhis ve tedavisi, ancak uzman hekim muayenesi ve kontrolü ile mümkündür.
