Ebru sanatı, kitre ile yoğunlaştırılmış su üstüne, özel olarak hazırlanan boyalarla oluşturulan desenlerin kâğıt üzerine geçirilmesi ile yapılan bir süsleme sanatıdır. Fırçaları ve boyaları özeldir.
Ebru Sanatı Nasıl Yapılır?
Ebru sanatı yapılacak yerin hijyenik, havalandırılabilir ve ısısı 20 dereceyi geçmeyecek şekilde olması lazımdır. Isı derecesinin yüksek olduğu ortamlarda ebru yapılamaz. Bunun sebebi, kitrenin sıcak ortamlarda biyolojik muvazenesinin bozulmasıdır. Bozuk kitreyle ebru yapılamaz. Eğer odada kalorifer varsa kapatılmalıdır. Yaz mevsiminde ebru iyi sonuçlar vermez.
Daha önceden hazırlanmış kitre yavaş bir şekilde tekneye boşaltılır. Kitrenin kıvamı salep kıvamına gelene kadar su ilave edilerek istenilen kıvama getirilir. Kitrede, su ilavesi ederken veya boşaltılırken köpükler ve hava kabarcıkları meydana gelebilir. Bu kabarcıkları tekne boyutunda kestiğiniz kağıtlarla alabilirsiniz. Kenarda toplanan hava kabarcıklarını elinizle köşelere itip dışarı atmalısınız. Tekne içindeki kitre kâğıt ile kapatılır. Kitrenin oda sıcaklığına uyum sağlaması için 1-2 gün dinlenmeye bırakılır. Daha sonra tekne etrafında boyalar hazırlanır, öd ayarları yapılır. İlk ebru sanatı denemelerine hafif ebru ile başlanır. Boyalar fırça ile teknedeki kitrenin üzerine serpilir. Fırça sağ ele alınıp, sol işaret parmağıyla vurarak sağdan sola doğru gidilir. Teknede boş yer kalmayacak şekilde muvazeneli şekilde boyalar serpilir. İstenilen ebru türüne göre şekil verilir ve kâğıt teknenin üzerine bırakılır. Birkaç saniye geçtikten sonra kâğıt tekne kenarına sürtülerek kendinize doğru çekilerek tekneden çıkartılır. İkinci bir teknenin kenarına sürtülerek üzerindeki fazla boya ve kitreden temizlenir. Kâğıt önceden hazırlanmış kurutma yerinde kurumaya bırakılır.
Ebru kâğıdı tekneye koyulduğunda kağıtla kitre arasında kabarcıklar olabilir. İğne veya sivri bir telle kâğıt delinerek havası alınmalıdır. Havası alınmazsa kâğıt tekneden çıktığında hava olan yer boyasız beyaz leke gibi kalır. Ebru kuruduktan sonra mührelenirse parlar ve ebruların renkleri çıkmaz. Ebruya sabunlu bez sürülür, sonrasında mühre sert, düz tahta üzerinde yumurta şeklinde cam porselen ve mermerle yapılır. Mühre ebruyu bir zırh gibi saracak ve koruyacaktır. Mührelenen kâğıt elle tutulmamalıdır. Tutulursa ebruda çizgiler olabilir veya yırtılabilir. Daha iyi mührelenmesi için sabunlu kuru bir bez kullanabilirsiniz.
Tekne 50-60 cm. Yükseklikte bir tezgâh üzerine konmalıdır. Ebrucu oturacağı sandalyeyi biraz daha yüksek seçmelidir. Bütün boyalar ayrı ayrı karıştırılmalıdır. İlk atılan boyaya az, ikinci ve üçüncü atılan boyalara daha fazla öd atmak gereklidir. Bu işlem üstteki boyanın alt zemini çatlatıp yayılmasını sağlayacaktır. Ebru sanatı yapmak isteyenler bu sanatı kitap okuyarak öğrenemezler. Kesinlikle bu işte uzman birinden ders görmesi gerekir.
Ebru Sanatı Çeşitleri:
- Battal Ebru
- Yazılı Ebru
- Bülbül Yuvası
- İspanyol Ebrusu
- Çift Ebru
- Hatip Ebrusu
- Gelgit Ebrusu
- Necmeddin Ebrusu
- Hafif Ebru
- Taramalı Çiçek Ebrusu