Sadece kadınlarda görülen ve görülme olasılığı diğer kanser tiplerine göre daha fazla olan rahim kanseri, nedenleri ile genel kanser türlerine benzerlik gösterse de birtakım farklılıkları da vardır.
Doğrudan doğurganlığı ve hatta yaşamı etkilemesi nedeniyle erken tanının önemli olduğu bu rahatsızlık, sağlıksız yaşam ve cinsel birliktelik gibi faktörlere bağlı olarak risk oranını artırmaktadır.
Rahim Kanseri Nedir?
Endometrium yani adet düzenini sağlayan hücrelerin bulunduğu bölgede, hücrelerin kontrolünü kaybedip tümör oluşturmasıyla ortaya çıkan bir kanser tipidir.
Vücuttaki tüm hücre grupları belirli bir süre varlıklarını sürdürdükten sonra ölürler. Bu hücrelerin yenilenmesiyle vücut dengesi sağlıklı bir şekilde devam ederken, çeşitli nedenlerle hücreler yok olmaz ve bölünerek kontrolsüz bir şekilde çoğalmaya devam eder. Vücudun her bölgesinde olabileceği gibi rahimde meydana gelen bu olay, rahim kanserinin ortaya çıkmasına neden olur. Bu klasik bir tanım olup, bu kanserin oluşmasında kendine has nedenler bulunmaktadır.
Rahim Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Rahim kanseri neden olur? Sorusunun cevabını ve kanserin risk faktörlerini şu şekilde sıralamak mümkündür;
Adet Yaşının Erken Olması: Tıpkı meme kanseri nedenleri arasında olduğu gibi, adet yaşının erken olması kadınlarda rahim kanserinin görülmesine neden olabilecek risklerden biridir.
Yaş Faktörü: Daha genç yaşlarda da görülebilen bir kanser olsa da daha çok yaşın ilerlemesiyle risk artmaktadır. Yaşı ilerlemiş kadınların genç kadınlara göre rahim kanserine yakalanma olasılığı %30 oranında daha fazladır.
Obezite: Birçok hastalığın temel nedenlerinden biri olan aşırı kilolar, kanser oluşumuna da neden olabilmektedir. İdeal kilonun çok üzerinde bulunan kişilerde risk ciddi manada fazladır.
Menopoza Geç Girmek: Östrojen hormonuna fazlaca maruz kalmak, kadın hastalıklarının sık görülmesine neden olabilir. Menopoza geç girilmesi, dolayısıyla östrojen hormonuna daha fazla maruz kalmak anlamına gelmektedir.
Şeker Hastalığı: Tip 2 diyabet hastalığı olanlar, olmayan kadınlara göre 2 kat daha fazla risk taşımaktadır.
Hiç Hamilelik Yaşamamış Olmak: Kadınlarda doğurganlık, kadın sağlığı ile doğrudan alakalı bir durumdur. Uzun yıllardır yapılan yerli ve yabancı araştırmalar, hamilelik yaşayan kadınların rahim ve meme kanserine yakalanma riskinin az olduğunu göstermektedir.
Polikistik Over Sendromu: Progesteron seviyesinin düşmesine ve östrojen hormonunun artmasına neden olması nedeniyle, Polikistik Over Sendromu bulunan kişiler ciddi bir risk altındadırlar.
Rahim içi Sağlık Sorunları: Rahim bölgesinde bulunan çeşitli enfeksiyonlar ve diğer sağlık problemleri, doğrudan veya dolaylı yoldan rahim kanseri nedenleri arasında yer alabilir.
Sağlıksız Cinsellik: Cinselliğin farklı partnerlerle yaşanması, rahim kanseri ve cinsel hastalıkların görülme olasılığını artırır. Bu nedenle mutlaka tek eşlilik dikkate alınmalı ve sağlıklı birliktelikler yaşanmalıdır.
Hormon Baskılayıcı İlaçlar: Bazı kanser tedavilerinde kullanılan hormon baskılayıcı ilaçların, rahim kanserinin görülme olasılığını artırdıkları bilinmektedir.
Genetik Faktörler: Ailesinin geçmişinde özellikle rahim ve bağırsak kanseri bulunan kadınlarda, rahim kanserinin görülme olasılığı yüksektir.
Endometrium (Rahim) Kanseri Belirtileri
Aşağıdakiler, rahim kanserinin belirtileri arasında en önemli olanlarıdır. Bunlardan bir veya birkaçının görülmesi durumunda vakit kaybetmeden doktora gitmek, erken tanı ve dolayısıyla etkili bir tedavi için önem taşımaktadır.
- Vajinal kanamalar, rahim kanseri belirtileri arasında ilk görülecek belirtilerden biridir. Kişinin menopoz döneminde ortaya çıkan kanamalarda ise, rahim kanserinin olma ihtimali kesine varacak oranda yüksektir.
- Karın bölgesinde uzun süre devam eden ve sıklıkla görülen ağrılar
- Uzun süren şişkinlik hissi
- Pelvik ağrılarının sık ve uzun süre görülmesi
Kanserin önemli belirtileri arasında yer alır.
Rahim Kanserinin Teşhisi Nasıl Yapılır?
Rahim kanserinin anlaşılması için, aşağıdaki tanı yöntemleri kullanılmaktadır;
- Öncelikle yukarıdaki belirtilerin görülmesi, kesin olmasa da ön teşhis için önemlidir.
- Vajinal ultrason yöntemiyle kanserin teşhisi daha net yapılabilmektedir. Rahmin giriş kısmına ultrason probu yerleştirilir ve rahimdeki anormalliklere bakılır.
- Rahim içinden kürtaj yöntemi kullanılarak alınacak dokunun incelemesi, kanser olup olmadığının anlaşılmasında önemli rol oynar. Bu yöntem patolojik değerlendirme olarak bilinir.
- Histeroskopi adlı görüntüleme yöntemi kullanılabilir. Fiber optik kameralı bir tümün rahmin içine yerleştirilerek, bölgenin incelenmesi sağlanır.
- MR ve Bilgisayarlı Tomografi (BT) gibi farklı görüntüleme yöntemleri teşhis için kullanılabilmektedir.
Rahim Kanserinin Tedavisi
Kanserin çeşidi ve hangi evrede olduğunun yanı sıra, hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak görülebilecek yan etkileri de dikkate alınarak tedavi yöntemi belirlenir. Genellikle ameliyatlarla kanser kütlesinin alınması temel hedef olurken, yukarıda sayılanlara bağlı olarak çeşitli yöntemler kullanılabilir.
Rahim kanseri ameliyatı: Rahmin ve kanserli hücrelerin birlikte alınmasına dayalı bir tedavi yöntemidir.
Kemoterapi: Ameliyatla birlikte önce ve sonrasında kanser kitlesinin küçültülmesi için kullanılabilir.
Radyoterapi: Daha çok rahim kanseri ameliyatı sonrasında, kalabilecek kanserli hücrelerin ortadan kaldırılması amacıyla tercih edilir.
Hormon tedavisi: Bu tedavi yönteminde ise kanserli hücrelerin büyümesinin önlenmesi hedeflenir. Aynı zamanda kanserin yeniden görülme olasılığını azaltmak için, kemoterapi yöntemi ile de kullanılmaktadır.
Endometrium Kanserinden Korunma Yolları
Kanserden korunabilmek için, aşağıdakilerin dikkate alınması gerekir;
- Sıklıkla kanser taraması yaptırmak, erken teşhis açısından önem taşır.
- Sağlıklı cinsellik benimsenmeli, ilişki sırasında da temizlik kurallarına dikkat edilmelidir.
- Oral kontraseptif gibi ürünleri bir yıl kullanmak, kanser riskini azaltabilir. Ancak bu ürünler, doktora danışılmadan kullanılmamalıdır.
- İdeal kilo korunmalıdır.
- Sağlıklı beslenmeli ve stresten uzak durulmalıdır.
- Sigara, uyuşturucu ve alkol gibi bağışıklığı zayıflatan şeyler kullanılmamalıdır.
